بتونیکا – BETONY

نام علمی :STACHYS OFFICINALIS
خانواده : LAMIACEAE ⁄ LABIATAE – نعناعیان
بومی منطقه : اروپا
نام های دیگر :purple betony, wood betony, bishopwort, or bishop’s wort

دانستنیهای علمی :
مصریان باستان معتقد بودند که این گیاه دارای نیروهای جادویی می‌باشد و رومیان درمان چهل بیماری مختلف را به این گیاه نسبت داده‌اند.
بتونیکا یک گیاه بومی اروپا شامل انگلستان ، شرق و غرب سوئد ، اسپانیا و ایتالیا است که در انگلیس به وفور دیده می شود.

خصوصیات ظاهری :
بتونیکا گیاه دائمی و مقاوم است. این گیاه بادوام و شبیه گزنه است و طول آن به ۵۰ سانتی متر می‌رسد.
در بالای ساقه‌ی گیاه که چهار گوش و شیاردار است، یک بته مرکب از چند برگ بزرگ که به شکل قلب هستند، می‌روید. برگ‌های رویی که سخت تر هستند، ساقه ندارند و روی آنها را غده‌هایی پوشانیده است. لبه‌ی این برگ‌ها دندانه‌دار است.
گل‌های بنفش متمایل به ارغوانی یا صورتی از اواسط تابستان تا نیمه‌ی پاییز در قاعده بته‌ها دیده می‌شوند زمان اصلی گلدهی اوایل تابستان تا اواخر تابستان می باشد. به سرما حساس نمی باشد.
گلها دوجنسی هستند یعنی هم اندم نر و هم اندام ماده در گل خود دارند و بوسیله حشرات و زنبور عسل گرده افشانی می شوند.

شرایط محیط رشد:
گیاه در خاک‌های متوسط تا سبک و شنی مناطق جنگلی کم درخت، حاشیه‌ی معابر جنگلی، کنار باتلاقها و در داخل بیشه‌ها پیدا می‌شود.
اسیدیته خاک می تواند قلیایی، اسیدی یا خنثی باشد. به آفتاب کامل تا نیم آفتاب مقاومت دارد.
برای باغهایی که شرایط کامل نوری ندارند قابل توصیه می باشد. از لحاظ رطوبت باید در حد متوسط یا بیشتر باشد.
برای مراقبت از آن نیز نیاز به عملیات خاصی نبوده و حساس نیست.
خاک ها از زهکشی خوبی برخوردار باشند تا این گیاه دچار غرقابی نگردد.

خواص درمانی و کاربردها:
بتونیکا در باغهای گیاهان دارویی برای اهداف داروسازی کشت می گردد. داروی سنتی برای رفع سردرد است و خاصیت آرام بخش خفیفی دارد و به عضلات حالت آرامش و سستی می‌دهد به همین دلیل پزشکان از آن برای کاهش تنش، درمان سردردهای عصبی استفاده می‌کنند.
بتونیکا ضد عفونی کننده و گند زدا می باشد. عصاره آن قی آور است. از دیگر خواص آن می توان به خلط آور ، ضد درد و مسکن ، نیرو بخش ، آرامبخش اعصاب را نام برد.
به دلیل ظاهر زیبا می توان در فضای سبز نیز از آن بهره برد.

نحوه تکثیر گیاه :
بذرهای بتونیکا را در اواخر تابستان یا اوایل پاییز در شاسی سرد بکارید. بذور برای از بین رفتن خفتگی نیاز به یک دوره سرما دارند. هنگامیکه به اندازه مناسب رسیدند می توانید به بستر اصلی انتقال دهید.
می توان پس از رفع سرما کشت آن در بستر اصلی بلا مانع است.
با تقسیم ریزوم ها نیز می توان به تکثیر آن اقدام نمود.

: منابع
http://en.wikipedia.org/wiki/Stachys_officinalis
http://herbgardens.about.com/od/ornamentalherbs/p/Betony-Stachys-Officinalis.htm
http://wildseed.co.uk/species/view/132
http://www.avaxnet.com/archive/index.php?thread-20395-4.html
https://www.botanical.com/botanical/mgmh/b/betowo35.html